Tourada a Corda: mens versus stier op de Azoren

Home Tourada a Corda: mens versus stier op de Azoren

Lesley

Reisredacteur

Laatste update  15 | 07 | 2022

Deel dit verhaal

De Azoren delen veel van hun cultuur en gewoontes met Portugal. Je herkent het in de taal, in het eten en in de architectuur. Toch hebben de eilanden dankzij hun afgelegen ligging ook hun eigen tradities ontwikkeld. Dat is bijvoorbeeld het geval bij het 400 jaar oude Tourada a Corda, het stierenvechten van de Azoren.

Cultuur of controverse

Een gevecht tussen dier en mens. Sommigen gruwelen ervan, anderen vinden het cultureel erfgoed. Er valt genoeg over te zeggen, maar voordat je het stierenvechten op de Azoren compleet afschrijft, is het goed om te weten dat het stierenvechten op de afgelegen eilanden een andere vorm aanneemt dan in Spanje en Portugal.

Er zijn een aantal aspecten waarin het stierenvechten op de Azoren verschilt van gelijknamige praktijken. Zo worden de stieren:

1. niet gedood of verwond.
2. voor een “gevecht” uitgebreid gekeurd en mogen ze alleen deelnemen als ze gezond zijn.
3. krijgen na ieder “gevecht” minstens 8 dagen rust in de wei.
4. genieten een celebrity status en worden buiten het seizoen als kampioenen verzorgd.

Wat is Tourada a Corda?

Over het algemeen is Terceira een vredig en sfeervol eiland. Ook in de hoofdstad Angra do Heroismo gebeurt niet bijzonder veel, maar tussen mei en oktober verandert de hoofdstad in het strijdtoneel van Tourada a Corda. Vrijwel iedere dag worden er 4 stieren losgelaten, waardoor de teller aan het eind van het seizoen op meer dan 200 tourada’s staat. In de straten, op pleintjes, in de haven en zelfs op het strand worden stukken afgezet waar de stierengevechten worden gehouden.

Tourada a Corda betekent letterlijk stierenvechten aan een touw. De stier wordt vastgebonden met een touw dat door zes ‘pastores’ of herders wordt vastgehouden. Zij begeleiden de stier over het parcours en zorgen dat het dier het speelveld niet verlaat. Tijdens het evenement is het aan de omstanders of renners om de stier op het eindpunt te krijgen. Ze doen dit door de stieren te lokken en uit te dagen.

De route is meestal zo’n 500 meter lang en wordt aan beide kanten gemarkeerd met een witte lijn. Zo weten de renners waar het speelveld begint en waar ze veilig zijn. Omdat de stieren zich weinig aantrekken van deze lijnen, worden de hoorns altijd bedekt met noppen om ernstige verwondingen te voorkomen. Dat het moeilijk is om een boze stier te stoppen blijkt uit het feit dat toeschouwers zich steevast achter stenen muren en geïmproviseerde hekken van spaanplaat verbergen.

Het spel begint

De wegen zijn afgezet en de pastores staan klaar. De stier schoffelt met zijn hoeven over de keien. Een jonge man met gekleurde paraplu rent voor de stier langs om zijn aandacht te trekken. Uitdagend, steeds dichterbij.

Achter geknutselde muren van pallets kijken de toeschouwers ademloos toe. De man meet zich met de stier tot deze aanvalt. Dan begint het gejoel en gelach. De deelnemer rent zo snel hij kan voor het dier uit. Is deze te vlug, dan duikt de renner opzij, voorbij de witte lijn, om in veiligheid te komen. Zo wordt de stier stukje bij beetje naar het eindpunt gelokt.

Berucht en beroemd: de sterren van Tourada a Corda

De stieren die worden gebruikt tijdens dit evenement zijn van een speciaal ras dat op Terceira wordt gefokt. Ze worden gevoerd en behandeld als topsporters, want zo zien de Azorianen het evenement: als sport.

De fans van Tourada a Corda volgen de dieren zoals een voetbalfan zijn favoriete spelers volgt. Aangezien sommige stieren tijdens hun leven maar liefst 14 seizoenen mee doen, hebben velen zelfs een reputatie opgebouwd.

Zo staan de stieren van de ene fokker bijvoorbeeld bekend om hun behendigheid. De eilandbewoners weten dat de eigenaar zijn stieren traint, waardoor ze hoog kunnen springen. Anderen staan weer bekend om hun agressie en laten hun hoorns tijdens het rennen laag zakken om de renners te spietsen.

Er zijn al jaren geen doden gevallen tijdens het spel, maar de tourada’s zijn gevaarlijker voor de deelnemers en toeschouwers dan voor de dieren. Locals die enkele tourada’s achter de rug hebben, weten voor welke stieren ze moeten uitkijken. En zelfs toeschouwers achter de muren doen bij sommige sterspelers een stapje achteruit.

De stieren zijn slim en vechten op hun eigen manier en dat is wat Tourada a Corda voor de Azorianen zo interessant maakt.

Geschiedenis: redders in nood

De oorsprong van Tourada a Corda stamt volgens de Azorianen tussen de 16e en 17e eeuw, toen Portugal bezet was door het Spaanse rijk. De Spanjaarden probeerden voet aan de grond krijgen op Terceira, maar toen zij aan wal kwamen hadden de Azorianen een verrassing voor hen.

De Azorianen hadden de Spanjaarden al aan zien komen in hun schepen en waren de kust ontvlucht. In de heuvels hadden ze zich verscholen en alle stieren verzameld. Toen de Spanjaarden aan wal kwamen en door het lege dorp liepen, lieten de Azorianen alle stieren in een keer los. De dieren raasden door de straten en verjoegen de Spanjaarden weer naar hun schepen. Of het nu waargebeurd is of niet, de mythe verklaart wel waarom de bewoners op Terceira zo gek zijn op het Tourada a Corda.

Festiviteiten

Ieder jaar wordt het evenement druk bezocht. Langs de straten drommen mensen achter hekken en muren. Uit de ramen en over balkons hangen mensen om het spektakel goed te kunnen zien. De stemming is jolig en er wordt veel gedronken en gegeten.

Restaurants en bars slaan goed in om de vele toeschouwers te kunnen bedienen. De combinatie van adrenaline en spanning maakt hongerig. Langs de straten staan kraampjes waar krabkoekjes, bloedworst, maïskolven en vers gebakken donuts worden verkocht. 

De grote publieksfavoriet zijn de broodjes bifana: een sandwich met geroosterd of gebakken varkensvlees. De dunne plakken vlees doen denken aan fricandeau en zijn gekruid met knoflook, zout, peper en azijn. Het perfecte hapje om weg te werken terwijl je voor een stier wegrent.